Superjachten. Kunst of ambacht?

Leestijd 2,5 min.

Wat is de definitie van een superjacht? Volgens Forbes Magazine vertegenwoordigt een superjacht het toppunt van creativiteit, vakmanschap en luxe. Maar kan een superjacht ook een kunstwerk zijn? Die vraag is niet eenvoudig te beantwoorden, de grens tussen ambacht en kunst is niet zo scherp. 

Je zou een superjacht misschien nog het beste kunnen vergelijken met een haute couture creatie van een modeontwerper: Het is geen standaardproduct dat je van het rek haalt of uit een catalogus koopt: elk onderdeel is speciaal ontworpen door de ontwerper en met zorg gemaakt door vakmensen die de hoogste standaard nastreven. Wat voor een handgenaaide haute couture-jurk geldt is ook van toepassing op een superjacht. Van een spotje in het plafond tot de kranen in de badkamer; over elk detail is nagedacht. De visie van de klant en de ontwerper komen tot uitdrukking in het hele schip. Een goed superjacht is het meest ultieme voorbeeld van een schip in de 21e eeuw; het beste dat de mensheid op dat moment te bieden heeft als het om luxe schepen gaat. Daarin kun je de beste superjachten zeker vergelijken met kunstwerken. De grootste kunstwerken toonden het beste wat de kunst op dat moment kon bereiken, en niet alleen als het gaat om de artistieke expressie: kunstenaars als Vermeer en Da Vinci liepen ook voorop in hun fascinatie voor wetenschap en techniek. Van Leonardo da Vinci zijn talloze uitvindingen bekend, van vestingwerken en kanonnen tot een eerste ontwerp voor een helikopter. Van Vermeer is de laatste jaren duidelijk geworden dat hij zijn beroemde interieurs waarschijnlijk getekend heeft met behulp van een camera obscura, destijds een heel nieuwe techniek.

Met hun kunstwerken liepen ze zowel artistiek als technisch zo ver voorop dat ze het idee van wat een kunstwerk kan zijn opnieuw definiëerden. Datzelfde geldt voor de meest iconische superjachten; hier komen concept, design en techniek samen en zetten zo een nieuwe standaard. Een mooi voorbeeld hiervan vinden we de Venus, het superjacht dat de Franse ontwerper Philippe Starck ontwierp voor Apple-oprichter Steve Jobs.

We kennen Steve Jobs natuurlijk als de meest innovatieve ondernemer van de 20e eeuw die de wereld de personal computer, de iPhone en de iPad gaf. Maar deze high tech-visionair had ook een andere kant, met liefde en aandacht voor het ambacht. Eén van zijn meest opvallende uitspraken gaat over de achterkant van een kast: “Als je timmerman bent en je maakt een mooie kast, dan ga je geen stuk spaanplaat voor de achterkant gebruiken, ook al zal niemand die achterkant ooit zien omdat hij tegen de muur staat. Jij weet het wel, en daarom kies je een mooi stuk hout voor de achterkant. Als je ‘s nachts goed wil slapen moet het esthetische idee overal in dezelfde kwaliteit worden doorgevoerd.”

Deze liefde voor kunst en ambacht herkennen we bij Van Roosmalen. We kiezen niet voor een gemakkelijke oplossing omdat de klant het toch niet ziet. Een superjacht moet in alle keuzes een voorbeeld zijn van kwaliteit en elegantie. Dat maakt het werken aan een superjacht ook tot zo’n intense en bijna verslavende ervaring. Voor ons is het elke keer weer de uitdaging om de visie van de ontwerper en de klant tot de ultieme expressie te laten komen. In het streven om samen met de werf het ultieme schip te bouwen voelen we ons enigszins verwant aan grote kunstenaars, net als hen gaan we steeds weer tot het uiterste om tot het ultieme resultaat te komen.

Meer lezen?

Historiek over de uitvindingen van Leonardo da Vinci:

https://historiek.net/leonardo-da-vinci-uitvinder-renaissance/67188/

Over Vermeer en de Camera obscura:

Podcast van het Rijksmuseum over vermeer en zijn gebruik van de camera obscura:

https://www.rijksmuseum.nl/nl/stories/podcast/story/camera-obscura-geloof

Professor Philip Steadman over zijn studie over Vermeer

Vermeer’s Camera and Tim’s Vermeer